سلامت سازمانی مدرسه و پیشرفت تحصیلی: تدوین، آزمون و اصلاح یک الگوی علّی

چکیده این پژوهش با استفاده از پژوهش‌‌های گذشته یک الگوی مفروض را با ترکیب سه متغیر میانجیگر تدوین کرد. برای آزمون این الگو 184 معلم شیمی و 184 مدیر شاغل در دبیرستان‌‌های استان لرستان شرکت کرده‌اند. مدیران به پرسشنامه‌ رفتار شهروندی سازمانی و معلمان به پرسشنامه‌‌های سلامت سازمانی، احساس کارآمدی و خشنودی شغلی پاسخ دادند. پیشرفت تحصیلی با توجه به معدل کتبی دانش‌آموزان معلمان مذکور در آزمون نهایی درس شیمی اندازه‌گیری شد. پایایی پرسشنامه‌‌ها به روش آلفای کرونباخ و روایی سازه آن‌‌ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شد. همچنین الگوی مفروض با استفاده از تحلیل مسیر آزمون شد. برطبق نتایج، این الگو گرچه برازش خوبی با داده‌‌ها دارد، اما در آن اثر مستقیم سلامت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی معلمان معنادار نیست. پس از حذف این اثر، آزمون الگوی اصلاح شده نشان داد که این الگو برازش بهتری با داده‌‌ها دارد. در این الگو سلامت سازمانی با میانجیگری احساس کارآمدی، خشنودی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی معلمان اثر غیرمستقیم و معناداری بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دارد. در مجموع نتایج نشان داد که سلامت سازمانی با تأثیر‌گذاری بر نگرش‌‌ها و رفتار‌های فرانقشی معلمان می‌تواند بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مؤثر باشد. مخاطب یافته‌‌های این پژوهش بیشتر مدیران مدارس، به‌عنوان اساسی‌ترین عامل در تحریک سلامت سازمانی، هستند.